Η ορμονική δυσλειτουργία, οι αλλεργικές αντιδράσεις, η φωτοευαισθησία, η καρκινογένεση αποτελούν κάποιες από τις δυνητικά ανεπιθύμητες ενέργειες, που ελέγχονται με περαιτέρω έρευνες σε 12-14 χημικά φίλτρα UVA-UVB πολυάριθμων αντηλιακών προϊόντων.
Oι προκαταρκτικές έρευνες έδειξαν ότι οι ουσίες αυτές απορροφώνται σημαντικά από το δέρμα και υπερβαίνουν κατά πολύ το καθορισμένο όριο των 0,5 ng/ml στο αίμα. Η υψηλή απορρόφηση αφορά όλες τις μορφές των προϊόντων, χωρίς να υπάρχουν δεδομένα για την ασφάλεια από την παρατεταμένη και επαναλαμβανόμενη χρήσης τους.
Τα φυσικά αντηλιακά φίλτρα, το Οξείδιο του Ψευδαργύρου (Zinc oxide) και το Διοξείδιο του Τιτανίου (Titanium dioxide) αξιολογούνται ως GRASE: γενικά αποδεκτές ως ασφαλείς και αποτελεσματικές ουσίες.
Για την avobenzone αναφέρονται ανεπαρκή δεδομένα και υψηλές συγκεντρώσεις στο αίμα μετά την εφαρμογή της. Για για το ecamsule(Mexoryl- SX), αναφέρονται ανεπαρκή δεδομένα και περιορισμένη χρήση σε μικρό αριθμό προϊόντων. Επίσης, 12 από τα 16 χημικά αντηλιακά φίλτρα τέθηκαν σε περαιτέρω έλεγχο για τις πιθανές ή όχι επιπτώσεις των υψηλών επιπέδων τους στο αίμα.
Η ανάγκη περαιτέρω έρευνας για την ασφάλεια των χημικών αντηλιακών φίλτρων, που απορροφούνται άμεσα και σε υψηλό ποσοστό, απορρέει από την αναγκαιότητα της χρήση τους για την προστασία από την ηλιακή ακτινοβολία και τον καρκίνο του δέρματος. Η έκθεση σ’ αυτά αφορά μεγάλη επιφάνεια του σώματος, όλες τις ηλικίες, είναι επαναλαμβανόμενη, πολυήμερη και πολύμηνη.
Δύο έρευνες του Dr. Matta, δημοσιευμένες στο JAMA στις 6/5/2019 και 21/1/2020, με αντηλιακά προϊόντα που περιείχαν avobenzone, oxybenzone, octocrylene, homosalate, octisalate, octinoxate, ecamsule, έδειξαν ότι οι ουσίες αυτές απορροφώνται γρήγορα από το δέρμα και παραμένουν στην κυκλοφορία του αίματος σε υψηλά ποσοστά για μεγάλο διάστημα.
Στην πρώτη έρευνα “Effect of Sunscreen Application Under Maximal Use Conditions on Plasma Concentration of Sunscreen Active Ingredients”, για την αξιολόγηση των μετρήσεων των ουσιών avobenzone, oxybenzone, octocrylene ή ecamsule, γινόταν επάλειψη του αντηλιακού 2mg/cm2, στο 75% της επιφάνειας του σώματος, 4 φορές την ημέρα, για 4 συνεχείς ημέρες.
Το αποδεκτό, καθορισμένο από το FDA όριο στη συγκέντρωση της ουσίας στο αίμα ήταν τα 0,5ng/ml, μετά από το οποίο ακολουθεί τοξικολογικός έλεγχος για πρόκληση καρκινογένεσης, αναπτυξιακών διαταραχών στα παιδιά και ορμονικής – αναπαραγωγικής δυσλειτουργίας.
Όλες οι μορφές αντηλιακού και τα ελεγχόμενα UV χημικά φίλτρα, μετά από 1 ημέρα εφαρμογής, ξεπέρασαν το όριο των 0,5ng/ml στα δείγματα αίματος των συμμετεχόντων στην έρευνα.
- Για την avobenzone, βασικό UVA φίλτρο σε πολλά αντηλιακά προϊόντα, μετά από 1 μόνο εφαρμογή 4 προϊόντων, παρατηρήθηκε αύξηση των επιπέδων της στο αίμα, ξεπερνώντας το όριο των 0,5 ng/ml σε 6 ώρες. Με χρόνο ημίσειας ζωής τις 33-35 ώρες, παρουσίασε γεωμετρική αύξηση των επιπέδων στο αίμα μέσα σε 4 ημέρες εφαρμογής σε όλες τις μορφές και όλα τα προϊόντα που ελέγχθηκαν. Οι μέσες συγκεντρώσεις που μετρήθηκαν στο αίμα ήταν από 1,8-4,0 ng/ml σε διάφορες μορφές προϊόντων.
- Για την oxybenzone παρατηρήθηκε αύξηση των επιπέδων στο αίμα πάνω από το όριο των 0,5 ng/ml σε 2 ώρες μετά την πρώτη εφαρμογή. Έχοντας χρόνο ημίσειας ζωής τις 24-31 ώρες και με 4 ημέρες εφαρμογής, την 7η ημέρα τα επίπεδα στο αίμα παρέμειναν υψηλά, >20 ng/ml. Οι μέσες συγκεντρώσεις στο αίμα για την oxybenzone κυμαινόταν στα 169,3-209,6 ng/ml.
- Για την octocrylene παρατηρήθηκε αύξηση μετά την 6 ώρα από την πρώτη εφαρμογή της και γεωμετρική αύξηση από την 1η στην 4η ημέρα χρήσης, με περίοδο ημίσειας ζωής τις 42-84 ώρες. Οι μέσες συγκεντρώσεις στο αίμα για την octocrylene κυμαινόταν στα 2,9-7,8 ng/ml.
- H ουσία ecamsule ελέγχθηκε σε αντηλιακά με μορφή κρέμας. Παρουσίασε επίσης υπέρβαση του ορίου των 0,5 ng/ml στο αίμα από την 1η ημέρα εφαρμογής και η μέση συγκέντρωση της στο αίμα ήταν 1,5 ng/ml.
Αντίστοιχα της 1ης είναι τα ευρήματα και της 2ης έρευνας, του Dr. Matta, https://jamanetwork.com/journals/jama/article-abstract/2759002, δείχνοντας υψηλή απορρόφηση από το δέρμα και υψηλά επίπεδα στο αίμα των χημικών φίλτρων avobenzone, oxybenzone, octocrylene, homosalate, octisalate, octinoxate.
Η δυνητικές φαρμακολογικές επιδράσεις αυτών των ουσιών στον οργανισμό έχουν τεθεί υπό διερεύνηση, ενώ παράλληλα επισημαίνεται ότι δεν πρέπει να διακόπτεται η χρήση αντηλιακής προστασίας κατά την έκθεση στον ήλιο.
Πηγή:
https://jamanetwork.com/journals/jama/article-abstract/2759002
https://jamanetwork.com/journals/jama/fullarticle/2733085
https://www.ewg.org/sunscreen/report/the-trouble-with-sunscreen-chemicals/
