Αντιμετώπιση της τριχόπτωσης με μινοξιδίλη

Η τοπική εφαρμογή μινοξιδίλης είναι από τις λίγες συντηρητικές θεραπείες της τριχόπτωσης και της αραίωσης των μαλλιών με αποδεδειγμένη αποτελεσματικότητα και έγκριση από τον ΕΟΦ και το FDA.

Εδώ και 20 χρόνια, η μινοξιδίλη χρησιμοποιείται παγκοσμίως και με ασφάλεια στην αντιμετώπιση της τριχόπτωσης ανδρογενετικού τύπου και στην απώλεια μαλλιών από άλλα αίτια, όπως η εποχική αραίωση ή οι ορμονικές διαταραχές. Επίσης, χρησιμοποιείται συνδυαστικά με άλλες θεραπείες τριχόπτωσης, τόσο τις συντηρητικές με φάρμακα, laser, αυξητικούς παράγοντες, όσο και με την χειρουργική εμφύτευση μαλλιών για βελτιστοποίηση του αποτελέσματος.

Τρόπος δράσης της τοπικής εφαρμογής μινοξιδίλης

Η δράση της μινοξιδίλης στον θύλακα των τριχών αποδίδεται στον μεταβολίτη της, την θειϊκή μινοξιδίλη, η οποία παράγεται με την δράση του ενζύμου σουλφοτρανσφεράση που βρίσκεται στα τριχοθυλάκια.

Όσο μεγαλύτερη είναι η ποσότητα της σουλφοτρανσφεράσης που έχει κάποιος στους θύλακες των τριχών, τόσο καλύτερα ανταποκρίνεται στην αγωγή με μινοξιδίλη. Η σουλφοτρανσφεράση αναστέλλεται από την ασπιρίνη και τα σαλικυλικά και αυτό επιδρά στην αποτελεσματικότητα του φαρμάκου.

Από την λοσιόν ή τον αφρό 2-5% μινοξιδίλης που εφαρμόζεται στο δέρμα, απορροφάται περίπου το 1,4%. Όταν εισέρχεται στην κυκλοφορία του αίματος μεταβολίζεται και οι μεταβολίτες του αποβάλλονται από τους νεφρούς εντός 4 ημερών.

Η μινοξιδίλη προκαλεί αγγειοδιαστολή και αυξάνει την αιματική ροή στην περιοχή που εφαρμόζεται τοπικά, επίσης παρατείνει την αναγενή φάση της τρίχας, δηλαδή την φάση όπου τα κύτταρα της ρίζας πολλαπλασιάζονται και παράγουν νέα μαλλιά. Φυσιολογικά στην αναγενή φάση βρίσκονται περίπου το 90% των τριχών.

Μετά από 2-3 μήνες τοπική θεραπεία, μειώνεται ο ρυθμός απώλειας των τριχών και παρατηρείται επαναφύτρωση τριχών του είχαν περάσει στο στάδιο της απόπτωσης, της τελογενούς φάσης.

Διάρκεια θεραπείας και Αποτελέσματα

Η τοπική θεραπεία με μινοξιδιλη δρα καλύτερα στην ανδρογενετικού τύπου αλωπεκία, στα νέα άτομα, με πρόσφατη έναρξη της αραίωσης των μαλλιών ή της αλωπεκίας (φαλάκρας). Σε μεγαλύτερης ηλικίας άτομα ή με χρόνια εγκατεστημένες φαλακρές περιοχές, τα αποτελέσματα μπορεί να υπολείπονται του αναμενόμενου.

Η ανταπόκριση στην καθημερινή, τοπική εφαρμογή μινοξιδίλης, σε μορφή λοσιόν ή αφρού 2-5%, αναμένεται στις 8-16 εβδομάδες. Η μεγαλύτερη απόδοση και πυκνότητα παρατηρείται περίπου στο 1 έτος χρήσης.

Αν δεν υπάρξει κάποιο αποτέλεσμα στο τρίμηνο- τετράμηνο εφαρμογής, τότε συνιστάται η επιλογή εναλλακτικής, θεραπευτικής αγωγής της τριχόπτωσης, καθώς θεωρείται ότι ο ασθενής δεν ανταποκρίνεται στην μινοξιδίλη.

Σύμφωνα με έρευνες, με την τοπική χρήση μινοξιδίλης καταγράφεται:

  • στο 90% αποτελεσματικότητα
  • στο 60% παρατηρείται αύξηση της τριχοφυΐας και μείωση του τμήματος με την απώλεια μαλλιών
  • στο 30% παρατηρείται σταθεροποίηση της φαλακρής περιοχής και μείωση του ρυθμού τριχόπτωσης.

Η δράση της μινοξιδίλης διαρκεί μόνο για το διάστημα που εφαρμόζεται. Επειδή η αιτία της τριχόπτωσης δεν θεραπεύεται, για διαρκή αποτελέσματα απαιτείται συνεχής χρήση.

Αν γίνει διακοπή της εφαρμογής, τότε περίπου σε διάστημα 2-8 εβδομάδων οι τρίχες θα αρχίσουν να πέφτουν και αυτό θα ολοκληρωθεί σε 24 εβδομάδες. Όλες οι τρίχες, στις οποίες έγινε αναστολή της απόπτωσής τους από την μινοξιδίλη, θα περάσουν στο τελογενές στάδιο του κύκλου ζωής της τρίχας και θα πέσουν

Φυσιολογικά υπάρχει απώλεια 50-100 τριχών την ημέρα και στην τελογενή φάση βρίσκονται το 10% των τριχών. Όταν στην τελογενή φάση βρεθεί πάνω από το 20%, τότε αρχίζει να φαίνεται η έντονη αραίωση.

Παρενέργειες

Παλαιότερα υπήρξε η εντύπωση ότι η εφαρμογή της μονοξιδίλης προκαλεί αυξημένη τριχόπτωση, όταν γίνει διακοπή της χρήσης της. Οι έρευνες έδειξαν ότι μετά την διακοπή της, έπεφταν μαζικά οι τρίχες που ήταν γενετικά καθορισμένο να πέφτουν καθημερινά, αλλά λόγω του φαρμάκου είχε ανασταλεί η πτώση τους.

Η τοπική εφαρμογή συνοδεύεται από πολύ μικρή απορρόφηση του φαρμάκου στην κυκλοφορία, γι’αυτό οι συστηματικές επιδράσεις είναι γενικά σπάνιες. Από τα σκευάσματα 2-5% μινοξιδίλης που εφαρμόζονται στο δέρμα, απορροφούνται περίπου το 1,4%. Η μονοξιδίλη απαγορεύεται στην κύηση και στον θηλασμό.

Συστηματικές παρενέργειες: Αναφέρεται πτώση της αρτηριακής πίεσης, ζάλη, κεφαλαλγία, αύξηση των ηπατικών ενζύμων, αύξηση της τριχοφυΐας του σώματος. Οι παρενέργειες θεωρούνται συχνότερες στις λοσιόν 5% και σπανιότερες στον αφρό ή στο 2% διάλυμα.

Τοπικές παρενέργειες: Στα σημεία εφαρμογής μπορεί να εμφανιστεί ερεθισμός, κνησμός ή ξηρότητα του δέρματος. Αν γίνεται απρόσεκτη εφαρμογή του προϊόντος σε άλλα σημεία του προσώπου, είναι δυνατόν να εμφανιστεί σ’αυτά τα σημεία αναστρέψιμη υπερτρίχωση, η οποία είναι εμφανής κυρίως στις γυναίκες.

Η διάγνωση των αιτιών της τριχόπτωσης και η συνταγογράφηση της μινοξιδίλης πρέπει πάντα και αποκλειστικά, να γίνεται από ειδικό ιατρό δερματολόγο. Αυτός θα ενημερώσει σωστά τον ασθενή, θα καθορίσει το σκεύασμα, την δοσολογία, τον τρόπο εφαρμογής και τον απαραίτητο επανέλεγχο, ώστε η χρήση της να είναι αποτελεσματική και κυρίως ασφαλής.

Στοιχεία:

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6691938/

https://www.galinos.gr/web/drugs/main/substances/minoxidil/precautions

https://www.webmd.com/drugs/2/drug-3503/minoxidil-topical/details

Σχετικά άρθρα