Ο ανεπαρκής ύπνος < 7 ώρες το 24ωρο και η αϋπνία αφορούν 1 στους 3 ενήλικες και συνδέονται με αυξημένη νοσηρότητα. Η κατάθλιψη πλήττει >300 εκατομμύρια ανθρώπους, έχοντας ιδιαίτερα καταστροφικά αποτελέσματα στην σωματική, πνευματική και ψυχική υγεία.
Η κατάθλιψη και η αϋπνία είναι δύο καταστάσεις εξαιρετικά συχνές και αλληλοκαλυπτόμενες, όμως, απαιτούν διαφορετική θεραπευτική προσέγγιση.
Σύμφωνα με τον ψυχίατρο και υπεύθυνο του τμήματος -Διαταραχών του ύπνου-στο “Psychiatry and Sleep Medicine Center” Dr Alex Dimitriu: ο ύπνος είναι η πιο σημαντική δραστηριότητα αποκατάστασης του μυαλού και μπορεί να επηρεάσει τα πάντα, από την διάθεση και την ενέργεια, μέχρι την ικανότητα συγκέντρωσης και προσοχής.
Με βάση τα στοιχεία της CDC, η αϋπνία συνδέεται με αυξημένη συχνότητα ορισμένων παθολογικών καταστάσεων, όπως:
- Παχυσαρκία: 33%
- Αυξημένη κατανάλωση αλκοόλ: 19,4%
- Αυξημένη κατανάλωση καπνού: 22,9%
- Μειωμένη φυσική δραστηριότητα: 27,2%%
- Έμφραγμα του μυοκαρδίου: 4,8%
- Στεφανιαία νόσος: 4,7%
- Εγκεφαλικό επεισόδιο: 3,6%
- Άσθμα: 16,5%
- Χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια: 8,6%
- Aρθρίτιδα: 28,8%
- Καρκίνος: 10,2%
- Διαβήτης: 11,1%
- Χρόνια νεφρική νόσος: 3,3%
- Κατάθλιψη: 22,9%
Συμπτώματα ενδεικτικά ανεπαρκούς ύπνου και αϋπνίας είναι
μειωμένη ικανότητα συγκέντρωσης
ευερεθιστότητα
έλλειψη ενέργειας και κινητοποίησης
κόπωση
μειωμένη σεξουαλική διάθεση και διαταραχές της libido
ευμετάβλητη διάθεση
αυξημένη πρόσληψη τροφής
Η κατάθλιψη συχνά συνοδεύεται με
αϋπνία
αδυναμία συγκέντρωσης και διαταραχές μνήμης
κόπωση και έλλειψη ενεργητικότητας
απαισιοδοξία και ενοχική διάθεση
αυτοκτονικές σκέψεις
Ο ψυχίατρος και υπεύθυνος του τμήματος -Διαταραχών του Ύπνου-στο “Psychiatry and Sleep Medicine Center”, Dr Alex Dimitriu αναφέρει σχετικά:
- οι εκδηλώσεις της αϋπνίας και της κατάθλιψης αλληλοκαλύπτονται, όμως, το χαρακτηριστικό στην κατάθλιψη είναι η απουσία και η έλλειψη κινήτρου και ενδιαφέροντος.
- Θέτοντας το ερώτημα σε άτομα άυπνα, κουρασμένα και χωρίς ενέργεια από την έλλειψη ύπνου, αν θα ήθελαν να κάνουν κάτι ή αν απλώς δε ενδιαφέρονται, τότε συνήθως:
- οι καταθλιπτικοί άνθρωποι είναι πιο πιθανό να μην ενδιαφέρονται να κάνουν κάποιες δραστηριότητες, ακόμα και όσες θεωρούνται ευχάριστες
- οι άυπνοι συνεχίζουν, παρά την κούραση, να εκδηλώνουν ενδιαφέρον να κάνουν κάποια δραστηριότητα
- η μακροχρόνια ρύθμιση της διάρκειας και της ποιότητας του ύπνου, είναι θέμα προσωπικής επιλογής και πρακτικών, ενώ η κατάθλιψη δεν αποτελεί επιλογή και απαιτεί ιατροφαρμακευτική αντιμετώπιση.
- συμπτώματα που επιμένουν περισσότερο από 2 εβδομάδες και επηρεάζουν την ποιότητα της ζωής, θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη και να παρέχεται ιατρική βοήθεια.
- όταν συνυπάρχει η αϋπνία με την κατάθλιψη, τότε, πρώτα ρυθμίζεται η αϋπνία. Η αντιμετώπιση μπορεί να γίνει στο σπίτι, χωρίς νοσηλεία, ενώ υπάρχουν πρακτικά μέτρα που μπορούν να βοηθήσουν: καθιέρωση μίας ρουτίνας ύπνου, μείωση της έκθεσης στις ψηφιακές οθόνες λίγες ώρες πριν τον ύπνο, σωματική άσκηση, μείωση αλκοόλ, μείωση διεγερτικών ποτών, αλλαγή στην διατροφή.
- Το σώμα έχει εξαιρετική ικανότητα αντιρρόπησης και η έλλειψη ύπνου γενικά, δεν οδηγεί πάντα σε κατάθλιψη, όμως υπάρχει άμεση αλληλεπίδραση μεταξύ τους. Ακόμα και μικρά διαλείμματα ύπνου μπορούν να βοηθήσουν και να αναπληρώσουν εν μέρει την έλλειψη ύπνου.
Στοιχεία:
https://www.cdc.gov/sleep/data_statistics.htm
https://www.healthline.com/health/mental-health/depressed-or-exhausted?
