Όλοι θέλουν να είναι ευτυχισμένοι, όταν όμως η επιδίωξη της ευτυχίας μετατρέπεται σε αυτοσκοπό ή έπαθλο, φαίνεται πως χάνεται το νόημά της και γυρίζει μπούμερανγκ. Σύμφωνα με έρευνα της Dr I. Mauss στο Πανεπιστήμιο Berkeley στην Καλιφόρνια, όσο μεγαλύτερη η προσπάθεια για ευτυχία και η αποτίμησή της, τόσο μεγαλύτερες είναι οι πιθανότητες για το αντίθετο αποτέλεσμα, την αίσθηση προσωπικής αποτυχίας και δυστυχίας.
Όπως ισχυρίζονται μάλιστα οι ερευνητές, όσο πιο έντονη η θεωρητική ενασχόληση με την ευτυχία, ειδικά σε θετικές καταστάσεις και εορτασμούς, όπου καλλιεργούνται μεγάλες προσδοκίες, τόσο μεγαλύτερη είναι η απογοήτευση και η απομόνωση
Οι ημέρες εορτασμού, που χαρακτηρίζονται ως δεδομένοι περίοδοι ευτυχίας κυρίως για πολιτισμικούς και εμπορικούς λόγους, συνοδεύονται συχνά από υπερβολικές προσδοκίες ευτυχίας. Οι μεγάλες προσδοκίες και η ψυχολογική πίεση για εναρμόνιση με το εορταστικό σκηνικό που προβάλλεται, συχνά, οδηγούν σε μεγαλύτερη αίσθηση μοναξιάς, απογοήτευσης, ανεπάρκειας ή απώλειας.
Στην έρευνα: Can Seeking Happiness Make People Happy? Paradoxical Effects of Valuing Happiness, της Dr I. Mauss, εξετάστηκαν 2 ομάδες ατόμων.
Στην 1η ομάδα εξετάστηκε η αποτίμηση – βαθμολόγηση της ευτυχίας σε περιόδους ήπιου ή μέτριου στρες.
Οι 3 δηλώσεις που αξιολογήθηκαν ήταν
- Το πόσο ευτυχισμένος/η νιώθω κάθε στιγμή, σημαίνει πολλά για το πόσο άξια λόγου είναι η ζωή μου.
- Για να έχει η ζωή μου νόημα, πρέπει κάθε στιγμή της ζωής μου να είμαι ευτυχισμένη.
- Εκτιμώ τα πράγματα μόνο ανάλογα με τον βαθμό που επηρεάζουν την προσωπική μου ευτυχία.
Τα αποτελέσματα στην ομάδα αυτή έδειξαν ότι όσο πιο θετικός ήταν κάποιος στις παραπάνω δηλώσεις, τόσο πιο μεγάλη σημασία έδινε στην ευτυχία κατά την αξιολόγηση και τόσο λιγότερη η ευτυχία και ικανοποίησή που βίωνε.
Στην 2η ομάδα οι συμμετέχοντες εκτέθηκαν σε κάποιο θετικό και ευχάριστο γεγονός είτε άμεσα, είτε μετά από ενημέρωση για την σημασία και την αξιολόγηση της ευτυχίας.
Η θεωρητική ενημέρωση και η υψηλή αποτίμηση της ευτυχίας είχε ως αποτέλεσμα στα άτομα αυτά, όταν εκτέθηκαν σε κάτι θετικό, να μη αντλούν ευτυχία στον ίδιο βαθμό ή να νιώθουν δυστυχία, σε σύγκριση με όσους απλά είδαν το το θετικό γεγονός.
Τα αποτελέσματα της έρευνας θεωρήθηκαν παράδοξα και αποδόθηκαν στις μεγάλες προσδοκίες που δημιουργήθηκαν από τις αξιολογήσεις της ευτυχίας.
Η Dr.Mauss, με βάση τα αποτελέσματα της έρευνας, αναφέρει ότι
- όσο περισσότερο επιδιώκει κάποιος την ευτυχία για το αύριο, τόσο πιο εγωκεντρικός γίνεται και χάνει όσα διαδραματίζονται στην παροντική φάση της ζωής του.
- επιδιώκοντας την μέγιστη ευτυχία για την ιδανική περίσταση, καταλήγει ανικανοποίητος και απομονωμένος, επειδή θεωρεί και τους άλλους συνυπεύθυνους της δικής του μη- ευτυχίας.
- η απογοήτευση που μπορεί να συνοδεύει εορτασμούς, ταξίδια κτλ, μπορεί να είναι αποτέλεσμα της υπερβολικής ή και αναίτιας σημασίας που δίνεται στα γεγονότα αυτά.
- η ευτυχία, όπως και η επιτυχία, πρέπει να αντιμετωπίζονται ως πιθανά παραπροϊόντα του τρόπου ζωής και εργασίας και όχι ως εμμονή ή αυτοσκοπός. Δεν είναι δεδομένα, είναι ασταθή και εφήμερα.
Σύμφωνα με τον Dr Maglio, σε αντίστοιχη έρευνα από το Πανεπιστήμιο του Τoronto, η ευτυχία σαν στόχος ζωής είναι νεφελώδης και μετακινούμενος, ακόμη και αν κάποιος τον φθάσει, θα θέλει να τον παρατείνει και η παράταση σημαίνει νέα προσπάθεια από την αρχή. Αν κάποιος δεν αντιλαμβάνεται την ευτυχία με όσα υπάρχουν τώρα στη ζωή του, είναι πιθανό να αντιληφθεί ότι η ζωή του ξέφυγε, υποεκτιμώντας αυτά που είχε κατορθώσει ή βιώσει.
Στοιχεία:
https://www.bbc.com/future/article/20181218-whats-the-quickest-way-to-happiness-do-nothing
