Ο ψευδάργυρος είναι το 2ο συχνότερο ιχνοστοιχείο στον οργανισμό μετά τον σίδηρο. Συμμετέχει σε περισσότερες από 100 ενζυμικές αντιδράσεις του μεταβολισμού των πρωτεϊνών, υδατανθράκων και των λιπών, του ανοσοποιητικού, της αναγέννησης των ιστών, ενώ έχει και αντιοξειδωτική δράση.
Ο ψευδάργυρος ανήκει στα ιχνοστοιχεία, δηλαδή βρίσκεται στο σώμα σε ελάχιστες συγκεντρώσεις, περίπου 2 γραμμάρια, από τα οποία, το 60% στους μύες. Πρέπει να προσλαμβάνεται με την τροφή.
Κλινική εικόνα της έλλειψης ψευδαργύρου
Καθυστέρηση της ανάπτυξης στα παιδιά
Καθυστέρηση της ήβης
Σεξουαλική ανικανότητα και διαταραχές της libido
Καθυστερημένη επούλωση τραυμάτων, ραγάδες δέρματος
Συχνές λοιμώξεις, ειδικά από από διαταραχές της κυτταρικής ανοσίας
Διάρροιες
Τριχόπτωση ή αλωπεκία ποικίλης βαρύτητας
Δυστροφία των νυχιών
Γλωσσίτιδα
Υπογοναδισμός στους άρρενες
Αίτια της έλλειψης ψευδαργύρου:
Κακή διατροφή
Παρατεταμένη παρεντερική σίτιση
Αυξημένες απαιτήσεις στην κύηση, στον θηλασμό, στην παιδική ηλικία, στην άσκηση
Εντερεκτομή ή χειρουργικές επεμβάσεις παράκαμψης στο έντερο
Νόσος Crohn, Κοιλιοκάκη, Σύνδρομα δυσαπορρόφησης
Αλκοολισμός, Κίρρωση
Δρεπανοκυτταρική αναιμία
Λήψη διουρητικών: υδροχλωροθειαζίδη, χλωροθαλιδόνη
Λήψη σιδήρου > 25 mg/ημέρα
Λήψη κινολόνης ή τετρακυκλίνης ταυτόχρονα με τον ψευδάργυρο
Φαρμακολογική δράση
Ο ψευδάργυρος απορροφάται στο λεπτό έντερο.
Συμμετέχει ως συνένζυμο στις πρωτεάσες και πολυμεράσες, με αποτέλεσμα να ελέγχει πολυάριθμες κυτταρικές λειτουργίες.
Επιδρά στον μεταβολισμό, στην ωρίμανση των Τ- λεμφοκυττάρων, στην ανάπλαση του δέρματος και των βλεννογόνων, στην γονιδιακή έκφραση και στην κυτταρική διαίρεση
Η αντιοξειδωτική του δράση χρησιμοποιείται θεραπευτικά: στην αντιμετώπιση της εκφύλισης τής ωχράς κηλίδας, σε επίμονες λοιμώξεις του αναπνευστικού και του πεπτικού συστήματος
Χορηγείται συμπληρωματικά μετά από επεμβάσεις για την ενίσχυση τής επούλωσης τραυμάτων.
33 παγκόσμιες αναδρομικές μελέτες σε παιδιά της προεφηβικής ηλικίας, δείχνουν ότι βοηθά στην αντιμετώπιση της καθυστερημένης σωματικής ανάπτυξης των παιδιών, με κακή διατροφή ή υποσιτισμό.
Συνιστώμενη ημερήσια πρόσληψη ψευδαργύρου
Παιδιά: < 1 έτους: 2-3 mg
Παιδιά: 1-3 ετών: 3 mg
Παιδιά: 4-8 ετών: 5 mg
Παιδιά: 9-13 ετών: 8 mg
Παιδιά: 14-18 ετών: 9-11 mg
Άνδρες: 11mg
Γυναίκες: 9 mg
Κύηση-Γαλουχία- Έντονη άθληση:12-15mg
Τροφές πλούσιες σε ψευδάργυρο
Στρείδια: 74mg/100γρ
Κολοκυθόσπορος: 10,3 mg/100γρ
Συκώτι μόσχου: 7-8 mg/100γρ
Καβούρι: 6,5 mg/100γρ
Αστακός: 3,5 mg/100γρ
Μοσχάρι: 5-7 mg/100γρ
Όσπρια ωμά: 5,5 mg/100γρ
Κοτόπουλο και χοιρινό: 2,5-3 mg/ 100γρ
Μύδια – Χταπόδι:2,2 mg/100γρ
Γάλα: 1,0 mg/250ml
Τυρί: 0,9 mg/μερίδα
Κάσιους: 1,6 mg/ 100γρ
Διάφοροι ξηροί καρποί και βρώμη: 0,5-0,9 mg/μερίδα
Μανιτάρια: 1,2 mg/μερίδα
Συμπτώματα από υπερδοσολογία
Η υπερβολική λήψη ψευδαργύρου παρατηρείται σπάνια, κυρίως αποδίδεται στην υπέρμετρη κατανάλωση διατροφικών συμπληρωμάτων ψευδαργύρου.
Σε δόσεις > 60 mg για μεγάλο χρονικό διάστημα, προκαλείται διαταραχή στον μεταβολισμό του χαλκού και του σιδήρου. Συμπτώματα όπως ναυτία, εμετός, διάρροια, λοιμώξεις ή και αναιμία, είναι πιθανό να εμφανιστούν, μετά από υπερδοσολογία ψευδαργύρου.
Στοιχεία:
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2820120/
