Νευροπάθεια από υπερβιταμίνωση Β6

Η περιφερική αισθητική νευροπάθεια λόγω τοξικότητας από υπερβολική πρόσληψη βιταμίνης Β6-πυριδοξίνης αυξάνεται σε συχνότητα όσο αυξάνεται η κατανάλωση συμπληρωμάτων βιταμινών, που την περιέχουν σε μεγάλη συγκέντρωση. Η πλειονότητα των ατόμων που τη λαμβάνουν κατά κανόνα αγνοούν το ενδεχόμενο τοξικότητας ή θεωρούν ότι το πλεόνασμά της αποβάλλεται με τα ούρα, επειδή είναι υδατοδιαλυτή βιταμίνη.

Η Β6 βιταμίνη ή πυριδοξίνη συμμετέχει σε πολυάριθμες ενζυμικές αντιδράσεις, στην παραγωγή νευρομεταβιβαστών, στο μεταβολισμό αμινοξέων, λιπών και υδατανθράκων. Για τις παραπάνω φυσιολογικές λειτουργίες είναι επαρκής η πρόσληψη μέσω τροφής 1,9 mg Β6 ημερησίως.

Όπως αναφέρεται στο άρθρο “Vitamin B6 Toxicity” του ΝCBI-National Center for Biotechnology Information, η υπερβολική πρόσληψη της πυριδοξίνης-Β6 δημιουργεί συνθήκες που μιμούνται την έλλειψή της.

Κατά συνέπεια, τα συμπτώματα από υπερδοσολογία της βιταμίνης Β6 είναι παρόμοια με τα συμπτώματα της έλλειψής της και καθίσταται δυσχερής η έγκαιρη αναγνώριση της τοξικότητας. Επιπλέον, τα άτομα που λαμβάνουν συμπληρώματα με πυριδοξίνη- B6 τείνουν να αυξάνουν αυθαίρετα τη δοσολογία της βιταμίνης σε επιμονή των συμπτωμάτων ή των ενδείξεων, που αρχικά είχαν οδηγήσει στην πρόσληψή της.

Η νευροτοξικότητα από την υπερβολική πρόσληψη Β6 αποδίδεται στην ανταγωνιστική δράση τής λαμβανόμενης, αδρανούς πυριδοξίνης. Η αυξημένη συγκέντρωση της αδρανούς Β6 αναστέλλει τα ένζυμα που συνδέονται με τον μεταβολισμό των βιολογικά ενεργών μορφών της βιταμίνης Β6 και συγκεκριμένα της 5- Φωσφορικής Πυριδοξάλης.

Συμπτώματα υπερβιταμίνωσης Β6

• Παρατηρείται περιφερική αισθητική νευροπάθεια, αιμωδίες, δηλαδή μούδιασμα στα άνω ή και κάτω άκρα με κατανομή γαντιού–κάλτσας, αντίστοιχα.

• Επιπλέον, είναι πιθανόν να εμφανιστούν μυαλγίες
• οστικά άλγη
• υπεραισθησία
• αταξία
• αστάθεια

Πότε εκδηλώνεται τοξικότητα από υπερβιταμίνωση Β6.

Υπερβιταμίνωση Β6 δεν παρατηρείται από την κατανάλωση τροφής, συνδέεται πάντοτε με τη συχνή ή και παρατεταμένη κατανάλωση μεγάλων δόσεων συμπληρωμάτων διατροφής ή είναι ιατρογενής.

Σύμφωνα με το άρθρο “Vitamin B6 Toxicity” του ΝCBI, η ελεγχόμενη συμπληρωματική χορήγηση βιταμίνης B6 συνιστάται σε ειδικές περιπτώσεις ασθενών, όπως κατά τη λήψη ισονιαζίδης. Στην περίπτωση αυτή η δόση δεν πρέπει να υπερβαίνει τα 10 – 25 mg/ημέρα.

Σε δόσεις μέχρι 200mg ημερησίως δεν υπάρχει αναφορά τοξικότητας.

Σε δόσεις 500mg την ημέρα για διάστημα μηνών, υπάρχουν αναφορές ασθενών που παρουσίασαν περιφερική αισθητική νευροπάθεια λόγω τοξικότητας.

Σε δόσεις 1000mg ημερησίως, ακόμη και για μικρά διαστήματα καταγράφεται τοξικότητα και ανάπτυξη νευροπάθειας.

Η διάγνωση της υπερβιταμίνωσης πιθανολογείται σε ασθενείς με ιστορικό λήψης Β6. Εκτός από τα επίπεδα της Β6 στο αίμα, σε επιμονή νευρολογικών συμπτωμάτων, είναι σκόπιμο να ελέγχονται όλα τα σκευάσματα και εμπλουτισμένα ροφήματα που καταναλώνονται από τον ασθενή.

Η αντιμετώπιση της περιφερικής αισθητικής νευροπάθειας λόγω τοξικότητας από υπερβολική πρόσληψη Β6-πυριδοξίνης στηρίζεται στην πλήρη διακοπή της συμπληρωματικής λήψης της βιταμίνης.

Πηγή:

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK554500/