Η βιταμίνη D είναι μία λιποδιαλυτή βιταμίνη με πολυάριθμες βιολογικές λειτουργίες. Συμμετέχει στον μεταβολισμό του ασβεστίου, του φωσφόρου, στον μεταβολισμό των οστών, στην νευρομυική λειτουργία, στο ανοσοποιητικό σύστημα.
Έρευνες συσχετίζουν την επάρκεια της βιταμίνης D με την πρόληψη από σοβαρή λοίμωξη COVID-19 και την καλύτερη πρόγνωση της νόσου. Παρόλο που οι έρευνες είναι σε εξέλιξη, η προστατευτική δράση της βιταμίνης D κατά την λοίμωξη από τον ιό SARS-CoV-2 πιθανόν συνδέεται με τον ανοσορυθμιστικό της ρόλο και τον έλεγχο της παραγωγής κυτταροκινών, δρώντας μέσω ειδικών υποδοχέων- toll-like receptors. Επίσης, επιδρά στην ωρίμανση και στη φαγοκυτταρική ικανότητα των μακροφάγων. Η αθρόα απελευθέρωση κυτταροκινών αποτελεί έναν από τους μηχανισμούς κλινικής επιδείνωσης των ασθενών με COVID-19. http://The role of vitamin D in the prevention of coronavirus disease 2019 infection and mortality.
Η κάλυψη των αναγκών του οργανισμού σε βιταμίνη D μπορεί να γίνει:
–Με ενδογενή παραγωγή μετά την έκθεση στον ήλιο
Για τη κάλυψη των αναγκών του οργανισμού σε βιταμίνη D με την ενδογενή παραγωγή, οι γενικές συστάσεις αναφέρουν την άμεση έκθεση στον ήλιο, του προσώπου, των χεριών, ποδιών ή της πλάτης. Η διάρκεια έκθεσης να κυμαίνεται στα 5-30 λεπτά, από τις 10 π.μ.- 14 μ.μ., τουλάχιστον 2 φορές την εβδομάδα, χωρίς τη χρήση αντηλιακού.
Η συννεφιά, η ομίχλη, το γυαλί, τα αντηλιακά και η σκουρόχρωμη απόχρωση του δέρματος παρεμβαίνουν, μειώνουν ή εμποδίζουν την επίδραση της UVB ακτινοβολίας στο δέρμα και τη σύνθεση της βιταμίνης D. Η UVB ακτινοβολία, με μήκος κύματος 290–320 νανόμετρα, επιδρά στην 7-δεϋδροχοληστερόλη του δέρματος και την μετατρέπει σε προβιταμίνη D3, η οποία ακολούθως μετατρέπεται σε D3 βιταμίνη.
–Με κατανάλωση τροφών φυσικών και εμπλουτισμένων με βιταμίνη D
H συνιστώμενη, ημερήσια πρόσληψη της βιταμίνης D από τις τροφές κυμαίνεται στις 400-800 IU ή 10-20 mcg:
https://ods.od.nih.gov/factsheets/VitaminD-HealthProfessional/
Παιδιά: 0-12 μηνών: 400 IU ή 10mcg
Παιδιά:1-13 ετών: 600 IU ή 15mcg
13-70 ετών: 600 IU ή 15mcg
>70 ετών: 800 IU ή 20mcg
Τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε βιταμίνη D
Η βιταμίνη D είναι λιποδιαλυτή, γι’ αυτό η απορρόφησή της από το πεπτικό σύστημα προϋποθέτει την παρουσία λίπους στην τροφή
Μουρουνέλαιο: 1 κουταλιά της σούπας: 34 mcg ή 1360 IU
Πέστροφα, σολομός: 85 γραμμάρια: 14,2-16,2mcg ή 570-645 IU
1 φλιτζάνι γάλα εμπλουτισμένο με βιταμίνη D: 2,9 mcg ή 120 IU
Σαρδέλες: 2 τεμάχια: 1,2 mcg ή 46 IU
1 αυγό: 1,1mcg ή 44 IU
Συκώτι μόσχου: 85 γραμμάρια: 1,0mcg ή 42 IU
Τόνος: 85 γραμμάρια: 1,0 -1,1mcg ή 40-42 IU
Τυρί, μοσχάρι, κοτόπουλο, μανιτάρια: 1 μερίδα: 0,1-0,3 mcg ή 4-12 IU
Η περιεκτικότητα πολλών εμπλουτισμένων τροφών σε βιταμίνη D, π.χ.γάλατα, δημητριακά, ροφήματα, εξαρτάται από τον βαθμό εμπλουτισμού του κάθε προϊόντος από την εκάστοτε παραγωγό εταιρεία και αναγράφεται στην ετικέτα του.
–Με λήψη της βιταμίνης D μέσω διατροφικών συμπληρωμάτων και φαρμακευτικών σκευασμάτων
Πριν τη λήψη τους, θα πρέπει να γίνεται μέτρηση των επιπέδων της βιταμίνης-D στο αίμα, προκειμένου να διαπιστωθεί αν υπάρχει έλλειψη. Συνιστάται η επιλογή του σκευάσματος, της δοσολογίας και η διάρκεια χορήγησης της βιταμίνης D να γίνεται μόνο από τον θεράποντα ιατρό, ώστε να αποφευχθεί η υπερδοσολογία και η ενδεχόμενη τοξικότητα.
Στοιχεία:
https://ods.od.nih.gov/factsheets/VitaminD-HealthProfessional
https://link.springer.com/article/10.1007/s40520-020-01570-8
